BUREN - Ayse Salmaz heeft bijna twintig jaar geleden haar eerste schreden op het schrijverspad gezet door een boek te maken waarin ze het onverwerkte verdriet over het overlijden van haar moeder een plaats heeft gegeven. Daar had ze eerst tien jaar mee rondgelopen.
De afgelopen winter overleed haar vader en dat heeft haar doen besluiten om direct een aanvulling te maken op haar eerdere novelle Haar einde was het begin van… “Ik was al bezig met mijn derde boek, maar dit nam de overhand,” vertelt Ayse over de urgentie van het maken van de aanvulling op haar eerste boek. “En ik wilde hier niet ook nog eens tien jaar mee rondlopen. Daarom heb ik besloten om er gelijk wat mee te doen.”
Ruimte De Burense auteur was ondertussen aan het werk aan haar derde roman. Haar tweede boek Liefde is geen warheid, het verhaal over de jonge Turkse vrouw Eleyna, getrouwd met een Nederlandse man, die door omstandigheden steeds meer de cultuurverschillen ervaart in haar relatie, zag een aantal jaren geleden al het levenslicht. Het schrijven van haar derde boek, waarvan Ayse de titel nog geheim houdt, liep dus ‘anders’. “Ik ben inmiddels - na zeven mooie jaren - gestopt met het voorzitterschap van de Burense Corsovereniging. En ik heb na vijf jaar een punt gezet achter mijn zaterdagochtendbaantje. Dat heeft allemaal te maken met het gegeven dat ik ruimte voor mezelf nodig heb.”
Zware periode Ayse heeft naar eigen zeggen een zware periode achter de rug. Daarom heeft ze de keuze gemaakt om ‘alles op een rijtje te zetten’. “Dat heeft met mijn verwerkingsproces te maken,” zegt ze daarover. “Ik heb er behoefte aan dat de rust weerkeert in mijn leven. Ook ik heb een periode van twee jaar achter de rug met lockdowns en andere corona-ongemakken. Bovendien heb ik veel mantelzorg gedaan voor mijn vader. De taalbarrière tussen hem en het verzorgend personeel werd op een gegeven moment te groot, dus heb ik veel getolkt tijdens de laatste fase van zijn leven.”
Werkkamer De coronaperiode heeft de Burense schrijfster ‘totaal geen goed gedaan’. “Ik was helemaal onproductief,” zegt ze daarover. “Ik had in mijn woning een werkkamer ingericht voor mijn werk bij het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden in Houten. Diezelfde kamer dacht ik ook als schrijfkamer te gaan inzetten. Met het thuiswerkadvies werd dat dus mijn solokantoor voor de werkweek, een zakelijke kamer. Daar negen uur per dag in vertoeven was echt genoeg.” Ayse kreeg moeite om de grens tussen zakelijk en privé te trekken. En dat leidde ertoe dat ze zichzelf slechter tot het schrijven kon zetten. “Ik was de motivatie een beetje kwijt. Bij sommige schrijvers werkt afzondering prima. Bij mij niet. Ik heb levendigheid om me heen nodig. Dat brengt me inspiratie.” Mensen om haar heen hebben vindt ze belangrijk. “Ik had misschien wel de tijd gehad voor vijf boeken, maar ik voel nu pas dat het weer een beetje begint te kriebelen en te stromen.”
Verhaallijn derde roman Ondanks alle strubbelingen liggen er ondertussen al wel zes hoofdstukken in concept van haar derde boek. “Als ik door deze fase heen ben en de aanvulling op mijn eerste boek klaar is, dan pak ik dat weer op.” Haar manier van kijken naar de werkelijkheid heeft geen wezenlijke veranderingen ondergaan. “Wat ik ooit heb neergezet klopt nog steeds. Het is nog altijd oké.” Ze geeft uiteindelijk iets prijs over de plannen voor haar derde boek. “De verhaallijn ligt er. Die wil ik zo houden. Het gaat over een veertienjarig meisje dat tegen haar wil en zin uitgehuwelijkt wordt in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Ik vind het heel leuk om dat voor te bereiden met de details van toen. Het is een andere manier van schrijven. Ik moet daar de nodige research voor doen. Dat is een leuke en leerzame toevoeging op mijn schrijverschap.” Ayse schrijft de roman in de tegenwoordige tijd, maar wel met de details van zo’n veertig jaar geleden. “Toen waren er geen mobiele telefoons, wel een huistelefoon met draaischijf of telefooncellen in de straten. Toen droegen mensen een walkman, nu heeft iedereen een mobieltje of een iPod met ‘oortjes’. Heel boeiend om al die verouderde voorwerpen en technologie er allemaal in te verwerken.”