
CULEMBORG - De noodopvang voor vluchtelingen aan de Bellweg in Culemborg sluit uiterlijk op 1 juli haar deuren. Hij is dan een jaar in gebruik geweest. Veel langer dan eigenlijk de bedoeling was voor deze crisislocatie. Maar problemen in de omgeving bleven uit en een groep vrijwilligers spande zich in om het leven van de vluchtelingen hier draaglijker te maken.
Onder hen beeldend kunstenaar Jopie Biesters die zich vorig jaar al snel bij de opvanglocatie meldde. “Ze zitten daar met tweehonderd mensen in een grote loods”, vertelt zij. “Allemaal stapelbedden onder TL-licht, er zijn dan wat lakens opgehangen, je hoort alles. Het is heel koud, kil. Toen ik hoorde dat de kinderen niet naar school gingen en dat er geen activiteiten voor ze gepland waren dacht ik: die moeten er gewoon eventjes uit.”
'Even helemaal los'
Haar idee om creatieve workshops te verzorgen, werd omarmd door Elk Welzijn en zo ging zij aanvankelijk een keer per week met een groep kinderen aan de slag. “Ze zijn soms niet zo blij”, zegt de kunstenares met gevoel voor understatement. “Dan neem ik ze even mee naar de Lek voor wat licht en lucht en dan gaan we daarna naar mijn atelier en dan gaan we daar wat creëren. Lekker muziekje op. Je hoeft helemaal geen doel te hebben. Al ben je maar gewoon met verf bezig dan ben je even helemaal los van wat er eigenlijk allemaal speelt in je leven. Dat wil ik ze meegeven.”
Jopie doopte de workshops Aziel, Art en Ziel. Vanwege de grote vraag kwamen er twee workshops per week en er sloten zich ook jongvolwassenen aan. “Aanvankelijk waren die grote jongens heel stoer”, vertelt de kunstenares. “Ze hadden zoiets van: we gaan liever kickboksen. Maar na een paar weken in die loods snakten ze naar een activiteit en gingen ze toch een keer mee. Dat beviel heel goed. Het was gewoon heel gezellig. Het gaat niet om wat je maakt maar om de sfeer.”
'Als het maar veilig is'
De jongens hielpen zelfs mee met het inrichten van een kleine tentoonstelling van het werk uit de workshops in de nieuwe culturele broedplaats HAAKS. Op sommige tekeningen en voorwerpen is wat te zien van wat de deelnemers hebben doorgemaakt. “Dit is gemaakt door iemand die echt op de zee is gered door deze Sea Eye-boot”, wijst Biesters. “Kinderen die uit bootjes komen hebben dat ook nagemaakt. Ze zijn allemaal heel blij dat ze het overleefd hebben. Het maakt niet zoveel uit waar ze zijn, als het maar veilig is.”
De Culemborgse snapt best dat veel mensen niet zo positief zijn over vluchtelingen. “Nederland is klein. Er komen heel veel mensen binnen en er zijn geen huizen”, zegt ze. “Dat snap ik best. Ik moet me straks ook inschrijven voor een huis. Dan sta ik ook op een wachtlijst maar daar gaat het helemaal niet om. Het gaat om menselijkheid. Je komt uit een onveilige situatie met je gezin. Via bootjes over zee met golven van zes meter hoog. Dan kom je in een noodopvang terecht en er is niemand die vraagt: hoe gaat het met je? Dat is heel zwaar.”
'Sociale stad'
Jopie is blij dat in Culemborg een grote groep vrijwilligers is opgestaan om activiteiten aan te bieden en dat leed te verzachten: “Je ziet dat het een sociale stad is, daar ben ik best trots op.”
Nu deze noodopvang langzaam leegloopt, denkt ze erover om Aziel ook op andere plekken aan te gaan bieden. “Ik kijk er heel positief op terug”, zegt zij. “Ik heb gezien dat het echt verbindend werkt. Iedereen gaat met elkaar praten en dat nemen ze ook mee terug naar de noodopvang. Dan blijft het gezellig. Dat is heel belangrijk. Ik heb gemerkt dat ik dat prima kan eigenlijk. Vluchtelingen blijven maar binnen komen dus ik wil het graag voortzetten. Dat zou ik echt heel fijn vinden.”
© Stichting Publieke Omroep Buren, Culemborg, Vijfheerenlanden en West Betuwe (1983-2023)