KESTEREN - Op de ochtend van 25 januari 2024 is nieuwbouwwijk De Leede in Kesteren het decor van een club in oranje hesjes gestoken medewerkers van Avri. Met een karretje vol inspectieattributen en informatiemateriaal trekt een bonte karavaan stickeraars, voorlopers en afvalcoaches op stevige schoenen door de wijk om de pdb-containers voor plastic verpakkingen, drinkpakken en blik aan een nader onderzoek te onderwerpen. 
 
Bij de eerste container die ik mee-observeer in de Christoffel Spieringhstraat is het meteen prijs. Die bevat drie ongeoorloofde items: piepschuim, een zwarte afvalzak en een object van hard kunststof. Deze afvalcontainer krijgt een containerlabel met een aantal adviezen om de gebruikers te informeren over de juiste manier van vullen van hun container.
 
Containerlabel
Een Avri-medewerkster - één van de voorlopers die de voorinspectie doen - maakt een foto van het label. Communicatieadviseur Ankie Persoons legt in de frisse ochtendkou uit dat deze samen met een foto van de sticker van het adres onmiddellijk te zien zijn in het systeem van afvalinzamelaar Avri. “Zo kunnen onze medewerkers op het Klant Contact Centrum meteen zien welk label een container heeft gekregen als een inwoner ons belt met vragen over het door onze afvalcoaches uitgebrachte advies.” Uit cijfers blijkt dat in Kesteren 45% van de hoeveelheid pdb-afval items betreft die niet in de juiste categorie vallen. “Tijdens de voorloopronde controleren we alle aangeboden containers in een aantal straten van het dorp. Maar we zijn niet gebonden om alle containers in die betreffende wijk te inspecteren - ook onze ronde is weer een steekproef.”
 
Rood label
In één van de volgende straten krijgt een pdb-container een rood containerlabel. “Die laat de chauffeur van de inzamelwagen tijdens zijn ronde straks staan,” licht Persoons toe. “Dan moeten de mensen zelf voor de juiste afvoer van het verkeerde afval zorgen. Tijdens de volgende ophaaldag kunnen ze de container dan opnieuw aanbieden.” Ze erkent dat het snuffelen in de containers emoties bij de gebruikers veroorzaakt. “Het voelt voor veel mensen als een tik op hun vingers, maar containers met frikandelbroodjes, kleding, papier, piepschuim en harde kunststoffen? Dat kan écht niet.” Eén van de afvalcoaches vult een brievenbuskaart in en stopt die samen met een informatiefolder over wat er wél in de pdb-container mag in de brievenbus van de gebruiker. “Dit alles met het oogmerk om in het vervolg zo veel mogelijk recyclebare en herbruikbare grondstoffen op te halen. Dat is het doel van deze actie.”
 
Intiem karwei
Vandaag ‘doet’ de stoet Avri-medewerkers een route van ongeveer 450 huizen. Dat vraagt de nodige tijd. De communicatieadviseur beaamt dat dit ook best een ‘intiem’ karwei is. “Je zit toch in iemands huishouden en uitgavenpatroon te roeren. Dat kunnen mensen als ongemakkelijk  ervaren.” In de Justus van Buyrenstraat is het opnieuw prijs. Daar ligt in een pdb-container pontificaal een stopcontact. Een voorloper bromt dat zoiets toch echt bij het restafval hoort of naar de milieustraat kan. Een containerlabel met advies erop en door naar de volgende. Daar staat wethouder Stefan van Someren met onder andere duurzaamheid in zijn portefeuille. Hij woont de schouw van vandaag graag bij. “Ik vind het belangrijk om de inwoners van onze gemeente Neder-Betuwe te helpen bij het beter leren scheiden van hun afval. Dit is één van de wijken waar nog veel verbeteringen vallen te halen.” 

Ergernis 
Om de hoek, in de Floris van Brakelstraat, is meteen de eerste container in overtreding. Eén van de afvalcoaches reageert een tikkie geërgerd: “Veel te veel onterechte vulling in veel te grote hoeveelheden. Hout, ondoorzichtige zakken, etensresten, hard plastic en zeil. Aan de andere kant ben ik natuurlijk ook blij als de containers volgens het boekje gevuld zijn. Daar ligt nog een schone taak voor ons en de aanbieders.” Een bewoonster komt in haar deuropening vragen wat er aan de hand is met haar container. Slechts een licht vergrijp: een stuk papier dat in de papiercontainer thuishoort. Ze stelt de uitleg op prijs. Eén van de afvalcoaches licht daarna toe dat de voorlichting verder gaat dan alleen in de wijken. “We gaan ook naar scholen, buurthuizen en bijvoorbeeld naar braderieën om mensen te informeren.” 
 
Glimlach
Een container met een luier en wat etensresten krijgt een ‘gele kaart’.  Zo ook eentje met koffiecups, een linnen tas en een stuk piepschuim. Een mevrouw die haar container op de juiste wijze gevuld heeft aangeboden, krijgt een duim van de afvalcoach. Goed voor een spontane glimlach op haar gezicht. Projectleider Niek Vergeer vertelt dat het doel van deze schouw en de twee die hierop nog volgen is om schone grondstoffen uit de afvalstromen te halen. “Bij plastic verpakkingen, drinkpakken en blik is het meeste te halen. Vandaag kreeg ongeveer de helft van de containers een containerhanger. Ik hoop dat de inwoners de tips ter harte nemen en dat het volgende keer al veel beter gaat. Het gaat om een gedragsverandering en die verlopen nu eenmaal langzaam, maar die zijn wel de moeite waard. Financieel en qua gezamenlijke milieuwinst.” 
 
Top-3 tips van de afvalcoaches

1. Zwarte afvalzakken: Deze komen we erg vaak tegen en inwoners weten dit niet. We moeten kunnen zien of wat er in de container zit, ook echt pdb is. Met een ondoorzichtige zak lukt dat niet. Het bedrijf dat ons afval verwerkt ziet het dan als vervuiling. Wat wel mag: de zwarte/ondoorzichtige zak leegschudden in de container en het zakje er los bij doen. Of het afval in een doorzichtige vuilnis- of pedaalemmerzak doen. Overigens zijn de grote zwarte ‘klikozakken’ ook niet toegestaan, om dezelfde reden en omdat de machines erop vastlopen.
    
2. Luiers: Die horen bij het luierafval en het incontinentie-afval. Op onze homepage staat precies waar iedereen dit gratis kan brengen.
   
   Website: www.avri.nl
    
3. Etensresten: Deze horen in de gft-container. Of hooguit bij het restafval. Nog slimmer is om in afgepaste hoeveelheden in te kopen en te koken. Dan hoef je het ook niet weg te gooien. Dat scheelt op jaarbasis veel uitgaven.