Achter het Besluit | Gemeente maakt werk van woonwagenbeleid
Dinsdag 13 februari 2024 | Carolien Krouwel
VIJFHEERENLANDEN - In 1999 is de Woonwagenwet ingetrokken. Gemeenten waren niet meer verplicht om beleid voor woonwagenbewoners te maken. Door de afschaffing van de wet was er geen uitzonderingspositie meer op de woningmarkt voor deze groep mensen. Zo hadden zij geen recht meer op een standplaats voor hun woonwagen. Wonen in een woonwagen werd in feite een woonwens.
Door het vervallen van de wet hebben veel gemeenten in Nederland het aantal woonwagenplaatsen niet uitgebreid of zelfs verminderd. Op deze manier werden de woonwagenbewoners min of meer gedwongen om in huizen te gaan wonen.
Rechten van de Mens Woonwagenbewoners klopten bij verschillende instanties en organisaties aan, waaronder het College van de Rechten van de Mens. Uiteindelijk werd er uitgesproken dat het Rijk en de gemeenten tekortgeschoten zijn in het erkennen en ondersteunen van de culturele identiteit van de woonwagenbewoners.
Deze uitspraak heeft ervoor gezorgd dat de overheid de verplichting heeft om wonen in woonwagens mogelijk te maken. Er moet beleid ontwikkeld worden waarin binnen een redelijke termijn een standplaats aangeboden moet kunnen worden aan een woonwagenbewoner, deze moet ongeveer gelijk zijn aan de wachttijd voor een sociale huurwoning.
Veel nodig voor goed beleid Volgens wethouder Teus Meijdam is er in de gemeente Vijfheerenlanden veel nodig om een goed woonwagenbeleid te maken. “Het begint al bij het feit dat het beheer van alle ‘woonwagenkampen’ in Vijfheerenlanden anders geregeld is. We hebben gekeken of er één beheer moet komen en hoe het beheer van de buitenruimte is geregeld, want ook dat is overal anders. De belangrijkste conclusie is nu dat er wel grote behoefte is aan plaatsen voor woonwagens”.
Er is volgens een behoefteonderzoek behoefte aan zeventien extra standplaatsen, om deze reden komt er ook een wachtlijst voor inwoners, die vanwege hun cultuur in een woonwagen willen wonen.
Vijf woonwagenlocaties Vijfheerenlanden heeft nu vijf woonwagenlocaties, waarvan één in Leerdam, één in Meerkerk en drie in Vianen. De locaties hebben samen 26 standplaatsen. De gemeente heeft nu weinig tot geen mogelijkheden om op een bestaande locatie woonwagens bij te plaatsen. De enige optie is dan om te kijken of er ruimte gecreëerd kan worden op het moment dat er nieuwbouwhuizen worden gebouwd.
Ter Leede In de wijk Ter Leede in Leerdam werd destijds samen met de woonwijk de ruimte gecreëerd voor de woonwagens. “Alles is nu geïntegreerd en dat gaat prima. De bewoners van de woonwagens en de huizen voelen zich thuis en het is geaccepteerd. De beste manier is dus om ze te integreren bij het bouwen van een nieuwe wijk”, aldus Meijdam.
Meijdam laat ook weten dat jaren geleden de woonwagens buiten de wijken werden geplaatst omdat er de indruk was dat de bewoners overlast zouden geven. In Vianen en Leerdam zijn de bewoners van een woonwagen onderdeel van de gemeenschap.
Hechte club mensen Arjan Korvezee woont met zijn gezin in een woonwagen in Vianen. In de straat waar hij woont zijn ze allemaal familie van elkaar. Het is een hele hechte club mensen die voor elkaar klaar staan. Je bent met elkaar opgegroeid. “Vanaf dat je geboren bent, tot je dood, ben je met de mensen waar je nu bij woont”, vertelt Arjan.
Vanaf 1989 zijn er volgens Korvezee in Vianen drie woonwagens bijgekomen. “Je moest dus eigenlijk wachten tot er iemand doodging. Degene die een plekje had, had eigenlijk geluk. Er waren geen wachtlijsten”.
Verschil tussen vroeger en nu Korvezee ziet een groot verschil tussen een woonwagenstandplaats van nu en van jaren geleden. Vroeger werden ze achteraf neergezet en nu zijn ze vaak geïntegreerd in de woonwijken.
“Als ik kijk naar mijn vrouw, hoeveel vriendinnen ze had, dat was bijna niks en als ik nu kijk naar hoeveel vrienden en vriendinnen er bij mijn kinderen komen, dat is echt een wereld van verschil”. Ook hebben ze dezelfde rechten en plichten als burgers die in een huis wonen. “We moeten ’s ochtends gewoon naar ons werk”. Vroeger werd er om de woonwagenkampen heengelopen. Dat is volgens Korvezee nu niet meer zo.
Niet meer in een hoekje gestopt Arjan kijkt positief naar de toekomst; “Waar we vroeger van het kastje naar de muur gestuurd werden als we een vraag hadden, zijn er nu eindelijk een paar mensen in de gemeente en de gemeenteraad die wel de moeite genomen hebben om naar je te luisteren en eens te komen kijken. Zodat we niet een paar regels of woorden op papier zijn. Los van het woonwagenbeleid wat nu wettelijk verplicht is om uit te voeren, is het voor de woonwagenbewoners in Vianen ook heel belangrijk om na jaren in een hoekje gestopt te zijn er nu eindelijk mensen zijn die naar ons willen luisteren”.
Volgens de wethouder is het plan om dit jaar nog te komen tot het aanwijzen van mogelijke plekken waar woonwagens geplaatst kunnen worden.