CULEMBORG - Met mooie woorden van burgemeester Gerdo van Grootheest en het oplaten van kleurige ballonnen door kinderburgemeester Saar Buijs werd zaterdag het kindermonument op de Culemborgse begraafplaats Plantagehof officieel onthuld.
Tientallen aanwezigen woonden het officiële moment bij. Burgemeester Van Grootheest: “Met dit kunstwerk worden kinderen herdacht die voor hun geboorte of op veel te jonge leeftijd zijn overleden. Een jong leven moeten loslaten is misschien wel het grootste verdriet dat er is. En zeker in vroegere tijden was het een onderwerp waar niet over gesproken werd. Ook mochten ongedoopte kinderen niet in gewijde grond begraven worden. Gelukkig is dat anno 2024 anders. Ik hoop oprecht dat dit kunstwerk een punt van troost zal zijn voor veel mensen. Ik vind het prachtig!”
Alles van waarde is weerloos De Culemborgse kunstenaar Dick Matze, onder meer bekend van het beeld aan de dijk 'De dijk ging op de schop', vertelt dat hij de opdracht heeft te danken aan een klein beeldje dat hij vorig jaar tentoonstelde tijdens de kunstroute bij Theater aan de Slag . “Dat was een klein stukje Franse kalksteen waar een embryootje in zit en dat beeldje heet ‘Alles van waarde is weerloos’. Het kunstwerk ligt in lijn met zijn eerder gemaakte werken. “Als je de lijst ziet van mijn kunstwerken zie je duidelijk dat er een thema komt bovendrijven”, aldus Matze. “Een thema waarvan dit beeld eigenlijk het sluitstuk is.” Dat wordt duidelijk als hij een aantal titels van zijn eerdere werken noemt, zoals ‘de eerste kus’, ‘tongzoenen’, ‘het stenen bruidsbed’, ‘bevrucht’, ‘zwanger,’ ‘blijde verwachting’, ‘baar-moeders’, en ‘moeder en kind’. "Dit is een mooie aanvulling. Maar het is niet helemaal in lijn, het is een zijpaadje want die eerdere werken zijn allemaal fijne dingen en dit sluitstuk geeft het verdriet aan als het leven niet doorgaat zoals in het thema eigenlijk de bedoeling is.”
‘Weggestopt achter de heg’ Het oprichten van het kindermonument is een initiatief van de Beheerstichting Begraafplaatsen Culemborg; deze stichting bestaat uit vertegenwoordigers van de gemeente Culemborg, de Protestantse Gemeente, de Rooms-Katholieke Parochie en de Oud-Katholieke Kerk. Bert de Weerd, bestuurslid van de beheerstichting, is blij dat er in Culemborg een monument staat waar dit verdriet een plek krijgt. “Vroeger werden levenloos geboren kinderen weggestopt ‘achter de heg’. Deze kinderen waren niet gedoopt waardoor hun erfzonde niet was weggewassen.". Ziekenhuizen regelden vaak begrafenissen zonder dat de ouders erbij betrokken waren. Marcel van Dord, beheerder Begraafplaatsen Culemborg, heeft regelmatig de vraag gekregen waar deze kinderen liggen. “Voor deze kinderen was er geen grafsteen.” Veel ouders kregen niet te horen wat er met het lichaam van hun baby was gebeurd. Met dit mooie monument is er voor iedereen nu een plek waar men naar toe kan om de overleden kinderen te kunnen herdenken en eren.
Stadsdichter Dichter René van Loenen werd gevraagd of hij een gedicht wilde schrijven dat op het monument geplaatst kon worden. Tijdens de onthulling droeg hij het voor: Kind In het onnoembare ben jij Met ons verweven: Jouw naam met onze namen, Jouw leven met ons leven.
Paars Met het oplaten van de ballonnen kwam een einde aan het officiële monument. Kinderburgemeester Saar mocht één ballon houden, als aandenken. Ze koos voor de paarse ballon. Dick Matze vroeg haar waarom ze koos voor paars. “Dat vind ik een mooie kleur”, antwoordde Roos. Waarop Matze zei: “Paars is de kleur van rouw.”
Angela Aan de zijkant van het kindermonument is vrijdag een gedicht geplakt. Een gedicht dat volgens Bert de Weerd het verdriet aangeeft waar veel mensen mee worstelen. In een plastic hoesje zit een A4tje met daarop de volgende tekst: 1968 Ik ben Angela en ik heb ik Januari 1968 drie dagen geleefd, In de laatste uren hebben mijn ouders gehoopt en gevreesd. Ik kon niet meer worden gedoopt, Ook al hadden mijn ouders dat gehoopt. De kerk had zijn regels en wetten, Daar konden zij zich niet tegen verzetten. De erfzonde was niet weggewassen, Daarom moest ik naar de Calvarieberg verkassen. Dat was geen gewijde grond vond de kerk, En kreeg ik dus ook geen mooie zerk. 56 Jaar heb ik daar rondgezworven, Nu heb ik eindelijk mijn plaatsje verworven. Samen met mijn vriendjes en vriendinnetjes ben ik u dankbaar, Voor dit prachtige en liefdevol gebaar! Angela.
