OPHEMERT - De wieken van de molen aan de Steendert in Ophemert draait (alleen de) zaterdag weer volop mee tijdens de Gelderse Molendagen. Dan openen ruim 150 molens in de provincie hun deuren voor publiek, waaronder ook de bijzondere poldermolen van Johan Cahuzak. “Je mag hier als buitenstaander maar vier dagen per jaar naar binnen, dus dit is een unieke kans”, vertelt de molenaar.
De molen werd gebouwd in 1888 toen nog in Wadenoijen, nadat zijn voorganger een jaar eerder afbrandde. Tot 1950 hield de molen de polder droog. Daarna kwam hij stil te staan, tot de bekende radio- en televisieman Kees Buurman hem in de jaren zestig nieuw leven inblies.
Sinds 2010 staat de molen op een nieuwe plek, in natuurgebied De Steendert gelegen in Ophemert. De verplaatsing gaf het monument een tweede functie: het helpen reguleren van het waterpeil. “We malen de voorraadplas vol om het gebied vochtig te houden”, legt Cahuzak uit. “Zo blijven planten en dieren hier graag.”
‘Buitenspelen met techniek’ Voor Johan Cahuzak is het molenaarschap een levenswijze. “Het mooiste is buitenspelen”, zegt hij lachend. “Eenvoudige techniek, maar wel functioneel. Je werkt met het weer, met de elementen. Dat vind ik prachtig.”
De Ophemertse molen is bovendien een bijzonder exemplaar: een rietgedekte achtkant met een ijzeren onderwiel en bonkelaar – een zeldzame combinatie in Nederland. “Het is echt nog zoals vroeger. Geen grote gezinnen gewoond, geen moderne aanpassingen. Dat maakt hem uniek.”
Molens vol leven tijdens Gelderse Molendagen Ook penningmeester Ton van Balken van de Molenstichting Gelders Rivierengebied kijkt uit naar het weekend. Onder zijn stichting vallen zeven molens, waaronder die in ophemert. “Bij de korenmolen in Deil is het vaak gezellig druk, maar ook de poldermolens trekken veel bezoekers. Mensen komen fietsen, wandelen door het natuurgebied en stoppen even bij de molen. Dat is precies wat we willen: dat mensen het erfgoed beleven.”
Van Balken benadrukt dat het onderhoud van de molens een flinke uitdaging blijft. “Een molen kost gemiddeld 15.000 euro per jaar aan onderhoud. Met zeven molens kom je dus al gauw boven de ton uit. Het is een enorme klus om dat bij elkaar te krijgen.”
Toekomst van het molenaarschap Toch is hij positief over de toekomst. “Er komen weer jonge molenaars bij. We hebben zelfs de jongste molenaar van Nederland in ons team, pas zeventien jaar oud. Dat geeft hoop.”
Cahuzak sluit zich daarbij aan. “Je bewaakt met z’n allen een stukje geschiedenis. Deze molens hebben ervoor gezorgd dat Nederland niet onder water liep. Dat erfgoed levend houden, dat is iets om trots op te zijn.”
Bezoek de molen Tijdens de Gelderse Molendagen is op zaterdag 26 de molen in Ophemert geopend voor publiek. Bezoekers kunnen binnen een kijkje nemen, de techniek van dichtbij bekijken en – als het waait – de molen in actie zien.
“Als je een beetje geluk hebt dan waait het en draait de molen en als je helemaal geluk hebt dan waait het hard en dan gaat hij ook malen, dan is het feest. In ieder geval voor mij”, zegt Cahuzak met een glimlach.
