WEST BETUWE - Na ruim tien jaar werk is de dijkversterking tussen Waardenburg en Gorinchem officieel afgerond. In de Crobsche Waard, tussen Haaften en Hellouw, werd dat gevierd met de opening van een nieuw plukbos. Leerlingen van basisschool De Kievitsheuvel hielpen samen met heemraad Henk van ’t Pad van Waterschap Rivierenland en wethouder Jacoline Hartman van de gemeente West Betuwe bij de symbolische aanplant.
Het plukbos is aangelegd op initiatief van omwonenden. “Als jullie toch de dijk gaan versterken, kunnen we dan iets blijvends doen voor de buurt?”, vroegen bewoners volgens alliantiemanager Niek Ridderbos van de Graaf Reinald Alliantie. “Zo ontstond het idee van een plukbos, waar mensen straks samen kunnen wandelen, oogsten en recreëren.”
Het is bijzonder dat in een uiterwaard langs de Waal – midden in het rivierengebied – ruimte is gevonden voor zo’n project. “Dat komt niet vaak voor”, zegt Ridderbos. “We combineren hier waterveiligheid met natuur en leefbaarheid.”
Tien jaar werk aan een veilige toekomst De dijkversterking begon in 2014 met de eerste boringen in de grond. Vanaf 2020 is er vijf jaar lang gewerkt aan het dijktraject. De dijk is iets verhoogd en vooral verstevigd, zodat bewoners bij toekomstig hoogwater veilig zijn en de A15 achter de dijk goed begaanbaar blijft.
Ridderbos benadrukt dat het versterken van een dijk geen simpele klus is. “Het is niet een kwestie van een bultje grond erop. De dijk is van binnen versterkt tegen ondergronds water, aan de voorkant verstevigd met damwanden en aan de achterkant flauwer gemaakt, zodat hij beter bestand is tegen erosie.”
Volgens heemraad Henk van ’t Pad beslaat het traject ruim 23 kilometer dijk. Binnen Waterschap Rivierenland moet in totaal nog ongeveer 500 kilometer dijk worden versterkt. “Door klimaatverandering stijgen de waterstanden en zakt de ondergrond. Daarom moeten we regelmatig controleren of dijken nog sterk genoeg zijn en als dat niet zo is, grijpen we in.”
Van ’t Pad hoopt dat het bewonersinitiatief in de Crobsche Waard navolging krijgt. “Als inwoners en waterschap samenwerken, krijg je projecten die echt van de gemeenschap zijn.”
Plukbos voor iedereen In het nieuwe plukbos zijn fruit- en notenbomen geplant en picknickbanken van natuurlijke materialen geplaatst. Het beheer wordt uitgevoerd door vrijwilligers uit de omgeving. “Hoe mooi is het dat dit plukbos samen met de dijkversterking tot stand is gekomen?”, zegt wethouder Hartman. “Iedereen uit de dorpen kan hier straks van genieten. We hebben ook een speciale beheergroep opgezet, want aanleggen is één ding, maar onderhouden is minstens zo belangrijk.”
Naast het plukbos zijn nieuwe natuurgebieden aangelegd ter compensatie van de werkzaamheden, waaronder een poel voor de kamsalamander en marterhopen. De laatste asfaltlagen zijn inmiddels gelegd, en de dijk is weer open voor verkeer en recreanten. Ridderbos besluit tevreden: “Het was een prachtig gebied om in te werken. We zijn de bewoners dankbaar voor hun geduld en geven met trots hun dijk terug – sterker, veiliger en mooier dan ooit.”